Anadolu Tıbbı Dergisi’nde uygulanan yayın politikası bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına hizmet etmektedir. Tüm yazar, editör ve danışmanlardan bir makalenin başvurusu veya değerlendirmesi ile ilişkili herhangi bir çıkar çatışması olmadığının beyan edilmesini talep eder. Yayım sürecinde Anadolu Tıbbı Dergisi’nin bütün paydaşlarının (editörler, danışmanlar, araştırmacılar, yazarlar, okuyucular, yayıncı vb) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. İntihal, verilerde sahtecilik ya da yanıltıcı yayınlar, yayın tekrarı, bölerek yayımlama ve araştırmaya katkısı olmayan kişilerin yazarlar arasında yer alması etik kurallar dahilinde olmayan kabul edilmeyen durum ve yaklaşımlardır. Orijinal materyalleri ile birlikte makaleler bu dergide yayınlanmasından önce (özetler hariç) verilerin herhangi bir bölümünün yayımlanmamış olması veya başka bir dergide ya da bildiride yayımlanması için gönderilmemiş olması göz ününe alınarak kabul edilir. Yazarların yayım için makaleleri kabul edildiği zaman Anadolu Tıbbı Dergisi’ne imzalı telif hakkı göndermeleri gerekmektedir.
Telif hakkı imza mektubu tüm yazarlar tarafından (veya iletişim yazarı) imzalanmalı ve bir kopyası derginin yayın koordinatörüne gönderilmelidir. Dergide yayımlanan tüm yazılar yazar/yazarlarının sorumluğu altındadır.
ANADOLU TIBBI DERGİSİ ETİK SORUMLULUKLARI
Dergimiz, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.
Yazarların Etik Sorumlulukları
Anadolu Tıbbı Dergisine çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
*Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
*Çalışmanın oluşturulmasından araştırmanın yapılmasına, makale oluşturulmasına katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
*Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
*Yazarlar çalışmaları için herhangi bir finansal kaynak desteği varsa beyan etmelidir.
*Yazarlar metod kısmında kendi kuruluşları tarafından gerekli risk değerlendirme prosedürlerine uyumu beyan etmelidir.
*Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
*Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere (hem GETAT Etik Kurulları onayı hem de Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü onayı) sahip olduklarını veya araştırmaya alınan gönüllülerin rızasının alındığını gösteren ‘bilgilendirilmiş gönüllü olur formuna’ sahip olmalıdır.
*Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
*Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma tarafımıza gönderilemez.
*Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
Editörler, dergide yayınlanan her yayından sorumludur. Editörler okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme, sürekli olarak derginin gelişimini sağlama, dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme, düşünce özgürlüğünü destekleme, akademik açıdan bütünlüğü sağlanma, fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme, düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme rol ve yükümlülüklerini taşımaktadır:
Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel literatüre katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.
Editörlerin Yazarlara Karşı Görev ve Sorumlulukları
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
*Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar verebilme yetkisine sahiptir.
*Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
* Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini dikkate almalıdır.
*Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
*"Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
*Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
*Yazarlara değerlendirme sonrası açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş yapılmalıdır.
Editörlerin Danışman (Hakemlere) Karşı Görev ve Sorumlulukları
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:
*Hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlemelidir.
*Editörler, Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
*Yazarlar ve hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
*Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
*Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
*Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
*Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
*Hakem kurulunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
*Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
*Hakem kurulunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.
Editörlerin Yayın Kuruluna Karşı Görev ve Sorumlulukları
Editörler ve tüm yayın kurulu üyeleri yayın süreçlerinin yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerlemesini sağlamalıdır. Editörler ve yayın kurulu üyeleri yayın politikaları hakkında bilgi sahibi olmalı, gelişmeleri yakından takip etmeli ve ihtiyaç duydukları bilgileri karşılıklı sağlamalıdır.
*Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
*Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
*Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
*Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
*Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.
Editörlerin Yayıncıya Karşı Görev ve Sorumlulukları
Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.
Editöryal ve Kör Hakemlik Süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Kalite Güvencesi;
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
Kişisel Verilerin Korunması;
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan gönüllülere ve ya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Etik Kurul, İnsan ve Hayvan Hakları;
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.
Olası Suistimal ve Görevi Kötüye Kullanmaya Karşı Önlem;
Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.
Akademik yayın bütünlüğünün sağlanması;
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.
Fikri mülkiyet haklarının korunması;
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Yapıcılık ve tartışmaya açıklık;
Editörler; Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir. Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır. Olumsuz sonuçlar içeren çalışmalar da göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.
Şikayetler;
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.
Politik ve Ticari kaygılar;
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.
Çıkar çatışmaları;
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları ve Yükümlülükleri
Tüm çalışmaların "Körleme Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlamaktadır. Entegratif Anadolu Tıbbı Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda dergimiz için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
*Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
*Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
*Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
*Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. * İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
*Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır
*Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir. Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar kesinlikle kabul edilemez.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında gerçekleştirmekle yükümlüdürler.
Yayıncının Etik Sorumlukları:
Dergi Yönetim Kurulu, aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:
*Editörler, dergiye gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler editörlerdir.
*Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt eder.
*Entegratif Anadolu Tıbbı Dergisi’nde yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlüğünü üstlenir.
*Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşılması Durumunda;
Dergimizde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen anadolutibbidergisi@saglik.gov.tr veya i.anatolianmedicine@saglik.gov.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.